Zondeval en Kruis

In Genesis 3 lezen we over de zondeval. In de Evangeliën lezen we over het lijden, dood en opstanding van Christus. Er zijn opvallende parallellen! We lopen het verhaal langs.

Peter Paul Rubens -Kruisoprichting - OLV Kathedraal Antwerpen
    • Genesis 3:8 – De mens verborg zich voor God – God verborg zich voor Jezus, 3 uur (Mattheus 27:45).
    • Genesis 3:9 – God riep de mens, terwijl hij dat niet had hoeven doen – Christus riep God, maar kreeg geen antwoord (Mattheus 27:46).
    • Genesis 3:12,13 – De mensen probeerden hun schuld af te schuiven – Hij nam de schuld op zich, Hij verdedigde zich niet tegen valse beschuldigingen (Mattheus 27:14)
    • Genesis 3:18 – De aarde werd vervloekt. Hij zou doorns en distels voortbrengen – Jezus droeg een doornenkroon. Met “Zie de mens, (zie Adam)” wees Pilatus zonder het te beseffen op Genesis 3 (Johannes 19:5).
    • Genesis 3:19 –  In het zweet des aanschijns zult gij brood eten – Christus zweette in de hof, bloeddruppels zelfs (Lukas 22:44).
    • Genesis 3:23 – De mens uit de hof verbannen – Christus moest buiten de stad lijden en werd “verbannen uit het land der levenden” (Jesaja 53:8).
    • Genesis 3:24Twee engelen weerden de mens uit de hof om daar buiten te sterven – twee engelen ontvingen Jezus, uit de dood opgestaan, in een hof (Johannes 20:12).
Penning Zondeval en Kruisiging - Klik voor de andere zijde en de details bij de Universiteitsbibliotheek van Gent

Nergens in het Nieuwe Testament staan bovenstaande overeenkomsten zo op een rij, maar de apostel Paulus heeft de vergelijking tussen de zondeval en de kruisdood van Jezus op verschillende plaatsen vermeld.

    • De mens wilde wijs worden – God heeft daar tegenovergesteld de dwaasheid van de prediking van het kruis (1 Korinthe 1:18-31).
    • De mens was ongehoorzaam – Christus was gehoorzaam tot de dood (Romeinen 5:12-21).
    • Wij werden vervloekt – Hij is voor ons tot vloek geworden (Galaten 3:13-14)

Christus heeft dus elke actie, gevolg, straf en vloek van de zondeval op zich genomen. In detail! Het lijden van Christus past op de zondeval als een sleutel op een slot. Geen mens kan dit bedacht hebben!

Toelichting op de schilderijen

Jan Brueghel de Oude en Peter Paul Rubens – Het aards paradijs met de zondeval van Adam en Eva – Mauritshuis

Het aardse paradijs met de zondeval van Adam en Eva

Adam en Eva in een weelderig paradijs, op het moment dat ze van de verboden vrucht gaan eten. Als  je goed kijkt, zie je links boven Adam een druiventros hangen. Die verwijst naar Christus – “Want dit is Mijn bloed, het bloed van het nieuwe verbond, dat voor velen vergoten wordt tot vergeving van zonden.

Peter Paul Rubens -Kruisoprichting – OLV Kathedraal Antwerpen

In dit schilderij van Rubens staan alle mensen afgebeeld in Oosterse kledij, zoals men zich dat toen voorstelde. Behalve de ene soldaat, die heeft de uitrusting zoals in de tijd van Rubens gebruikelijk was. Rubens wil hiermee zeggen: Die soldaat, dat ben jij!

De gordel en sandalen van Petrus

De muren van de Kamers van Rafaël in het Apostolisch Paleis in het Vaticaan zijn beschilderd met prachtige fresco’s. Boven een raam lijkt zich een kamertje te bevinden met tralies ervoor. Het is de gevangenis van Petrus. Het verhaal hiervan staat in Handelingen 12:1-8

Omstreeks die tijd nam koning Herodes enkele leden van de gemeente gevangen en mishandelde hen. Jakobus, de broer van Johannes, liet hij met het zwaard ter dood brengen. Toen hij zag dat de Joden hier gunstig op reageerden, liet hij ook Petrus aanhouden – dat was tijdens het feest van het Ongedesemde brood. Na de arrestatie sloot hij hem op in de gevangenis, waar hij hem door vier groepen soldaten van steeds vier man liet bewaken, met de bedoeling hem na het pesachfeest ten overstaan van het volk te berechten. Terwijl Petrus onder zware bewaking zat opgesloten, bleef de gemeente vol vuur voor hem bidden tot God.
In de nacht voordat Herodes hem zou laten voorkomen, lag Petrus te slapen tussen twee soldaten, aan wie hij met twee kettingen was vastgeketend. Ook voor de deur van de kerker stonden bewakers. Toen verscheen er plotseling een engel van de Heer en een stralend licht vulde de hele ruimte. De engel stootte Petrus aan om hem wakker te maken en zei: ‘Vlug, sta op.’ Meteen vielen de ketenen van zijn handen. De engel zei tegen hem: ‘Doe je gordel om en trek je sandalen aan.’ Dat deed hij. (NBV21)

Gordel en sandalen. Het lijken onbelangrijke details. Niet voor Petrus! Als God spreekt, heeft Hij aan één of twee woorden genoeg!

Toen Petrus gevangen was genomen, zal hij zal zeker gedacht hebben aan wat Jezus als laatste tegen hem persoonlijk gezegd had:

Johannes 21:18,19 Werkelijk, Ik verzeker je, toen je jong was deed je zelf je gordel om en ging je waarheen je wilde, maar wanneer je oud wordt zal een ander je handen grijpen, je je gordel omdoen en je brengen waar je niet naartoe wilt.’ Met deze woorden duidde Hij aan hoe Petrus zou sterven tot eer van God. Daarna zei Hij: ‘Volg Mij.’ (NBV21)

‘Nu was het dus zover. Na Jacobus, zou hijzelf sterven. Tot eer van God’. Met die gedachte zal hij in slaap zijn gevallen. Het ‘Doe je gordel om‘, zegt juist dat zijn tijd nog niet is gekomen!

En dan de sandalen. De enige andere plaats in de Bijbel over sandalen is Marcus 6:9. Toen Jezus zijn discipelen uitstuurde, zei Hij dat ze naast hun kleren alleen een staf moesten meenemen en sandalen onderbinden. Dit ene woord zegt Petrus dat hij weer verder moet gaan met zijn werk als apostel!

We lezen dat Petrus het op dat moment nog niet doorhad:

Daarop zei de engel: ‘Sla je mantel om en volg mij.’ Petrus volgde de engel naar buiten, maar zonder te beseffen dat de dingen die de engel liet gebeuren werkelijk plaatsvonden; hij meende een visioen te zien.

Als God iets zegt, is het zaak om er achteraf goed over na te denken wat het betekent!

Het fresco van Raphael

Raphael - De bevrijding van Petrus. Vaticaans Museum

Rechts op het fresco zien we dat de engel Petrus uit de gevangenis leidt. Hij komt via een trapje naar ons toe, langs de slapende bewakers.

Links is iets te zien wat niet in de Bijbel voorkomt. Een in slaap gevallen bewaker wordt gesommeerd om naar de cel van Petrus te gaan, waar blijkbaar iets aan de hand is. Dat zal niet veel uithalen. Een andere bewaker rent er juist vandaan. Als de dood voor de engel en het hemelse licht.

Psalm 119 – De goddelijkheid van Jezus

Heeft Jezus ook Psalm 119 gebruikt? Jazeker! Toen Hij zei: “De hemel en de aarde zullen voorbijgaan, maar Mijn woorden zullen zeker niet voorbijgaan” (Mattheüs 24:35, Markus 13:31, Lukas 21:33), heeft Hij geduid op vers 89:

Voor eeuwig, HEERE, staat Uw woord vast in de hemel

en de parallelle tekst:

Het gras verdort, de bloem valt af, maar het Woord van onze God bestaat voor eeuwig (Jesaja 40:8).

Door deze uitspraak zegt Jezus dus niets minder dan dat hij de HEERE zelf is! Degene die Jesaja heeft geïnspireerd en Degene tot wie Psalm 119 is gericht.

Op de sites van Got Questions, Bijbelwoord en Logos Instituut staan nog veel meer argumenten die zijn in te brengen, als moslims, Jehova’s getuigen of anderen beweren dat Jezus nooit gezegd zou hebben dat hij God is.

Christus Pantocrator (Heerser over alles) in de Kathedraal van Cefalù, Sicilie

Dit is één van een serie artikelen over Psalm 119. Voor het  overzicht, kijk hier: Psalm 119 – Saaie psalm?

Adventspsalm 119

Welke taal heeft de engel gesproken die tot Jozef zei: “U zult Hem de naam Jezus geven, want Hij zal Zijn volk zalig maken van hun zonden” (Mattheüs 1:21)? Dat kan alleen Hebreeuws zijn geweest! Dat is de enige taal waarin “zalig maken” dezelfde woordstam heeft als Jezus (Yeshua). Die naam betekent: zaligheid, verlossing, redding, heil.

Een woord met dezelfde stam en betekenis en gelijkend in klank komt ook voor in Psalm 119. “Yeshua”, in de HSV vertaald met “heil”. Hier zijn alle plaatsen:

Laat Uw blijken van goedertierenheid over mij komen, HEERE,
Uw heil overeenkomstig Uw belofte.  (41)

Mijn ziel is bezweken van verlangen naar Uw heil,
op Uw woord heb ik gehoopt. (81)

Mijn ogen zijn bezweken van verlangen naar Uw heil
en naar de belofte van Uw rechtvaardigheid. (123)

Het heil is ver van de goddelozen,
want zij zoeken Uw verordeningen niet. (155)

Psalm 119 vers 166 – Synagoge van Enschede

Ik hoop op Uw heil, HEERE,
en doe Uw geboden. (166)

HEERE, ik verlang naar Uw heil;
Uw wet is mijn bron van blijdschap. (174)

Het valt op dat de meeste van deze teksten spreken van een hevig verlangen naar Gods heil. Waarschijnlijk zonder het zelf te beseffen, heeft de dichter vrijwel letterlijk zijn verlangen geuit naar de belichaming van Gods heil, Yeshua, Jezus! Elke keer als er staat “Uw heil”, mogen we ook lezen: “Uw Jezus”.

Verrassend genoeg is de “saaie” Psalm 119 hierdoor een prachtige adventspsalm!

Sankt Jakob - Rothenburg ob der Tauber

Dit artikel is het laatste in een serie over Psalm 119. Een overzicht van alle artikelen staat in het eerste Psalm 119 – Saaie psalm?

Het verloren schaap

De gelijkenis van het verloren schaap

Mattheüs 18:12-15Wat denkt u: als iemand honderd schapen heeft, en één daarvan afgedwaald is, zal hij niet de negenennegentig andere achterlaten en in de bergen het afgedwaalde gaan zoeken? En als het gebeurt dat hij het vindt, voorwaar, Ik zeg u dat hij zich daarover meer verblijdt dan over de negenennegentig die niet afgedwaald waren. Zo is het ook niet de wil van uw Vader, Die in de hemelen is, dat één van deze kleinen verloren gaat.

Verwijzing

Vaak hebben gelijkenissen van Jezus een link naar het Oude Testament. Is dat hier ook zo? Bij het onderwerp “schaap” kunnen we denken aan Psalm 23. Alleen was dat schaap niet verdwaald. Of aan Ezechiël 34, maar daar zijn er véél schapen die dwalen. Nee, één afgedwaald schaap vinden we in de laatste regel van Psalm 119 (vers 176):  

Ik heb gedwaald als een verloren schaap; zoek Uw dienaar, want Uw geboden heb ik niet vergeten.

Deze verwijzing staat  in veel bijbeluitgaven. Ook bij de parallelle tekst in Lukas.

Vervolg

Het is leuk dat Psalm 119 dan een vervolg heeft. Als je hem hebt gelezen, kun je je afvragen hoe het de dichter is vergaan. Hij hield zo vast aan Gods geboden en bleef toch steeds in onzekerheid bidden: ‘Maak mij levend’, ‘Zoek uw dienaar’?

Doordat Jezus heeft aangehaakt aan dit gedeelte, weten we dat het helemaal goed moet zijn gekomen! Dan heeft God hem zeker gevonden en is blij geweest over Zijn teruggevonden schaap.

Wonderlijke verbanden

In de Bijbel zijn soms wonderlijke verbanden te vinden. Zijn ze toeval, het resultaat van literaire verwijzingen door de schrijver(s), of bewijs dat de Bijbel is geïnspireerd door de Heilige Geest?

Dat mag je zelf uitmaken.

Drie Duiven

Palmtortel in Gan Hashlosha, Israël

De eerste duif

De vredesduif is een internationaal symbool en de personificatie van vrede. Hij komt van de duif van Noach (Genesis 8:8-12

Vredesduif Blauwdruk van Greet Visser

De derde duif

Onder Christenen is de duif als symbool van de Heilige Geest even bekend. Alle vier de evangelisten vertellen dat, nadat Jezus gedoopt was, de Geest van God als een duif op Hem neerdaalde (Mattheüs 3:16, Marcus 1:10, Lucas 3:22, Johannes 1:32)

De tweede duif

De duif van Noach en die van de doop van Jezus hebben gemeenschappelijk dat ze te maken hebben met in het water gaan en er ook weer uitkomen. Er is nog een duif in de Bijbel waar dat voor geldt. De profeet Jona! Zijn naam betekent “duif”. En inderdaad, ook hij is onder water gegaan en er uitgekomen.

Drie Jezussen

Antionio Balestra (1666 - 1740) - De profeet Jesaja maakt aantekeningen tijdens zijn roepingsvisioen

In de het Eerste Testament komen drie belangrijke mensen voor, wiens naam van dezelfde stam is afgeleid als “Jezus”, wat “Redding” betekent.

    1. Jozua. Een heel Bijbelboek is naar hem genoemd. Onder zijn leiding is het beloofde land ingenomen. In feite fungeerde hij als koning, al heette dat niet zo, omdat het niet erfelijk was.
    2. De hogepriester Jesua, of Jozua. Onder zijn leiding werd de tempeldienst weer hersteld na de Babylonische ballingschap. We kunnen over hem lezen in de boeken Ezra, Nehemia, Haggaï en Zacharia.
    3. De profeet Jesaja. Ook naar hem is een heel Bijbelboek genoemd. Hij is de profeet die het meest heeft gezegd wat in Jezus is vervuld.

Deze mensen vertegenwoordigen dus de ambten Koning, Priester en Profeet, die de Messias Jezus alle drie heeft!

Nog meer wonderlijke verbanden

Drie Judassen

In de Bijbel zijn soms wonderlijke verbanden te vinden. Zijn ze toeval, bewuste literaire verwijzingen door de schrijver(s), of bewijs dat de Bijbel is geïnspireerd door de Heilige Geest?

Dat mag je zelf uitmaken.

Dit is er één van.

Juda

De naam Judas is de Griekse vorm van Juda. Ook het woord Jood is ervan afgeleid. In het Nieuwe Testament komen verschillende mannen met de naam Judas voor. Drie hadden een belangrijke rol als volgelingen van Jezus.

De Eerste Judas

Beeldengroep in het transept van de Kathedraal van Straatsburg. Jezus (liggend vooraan) is afgebeeld als een Europeaan; Judas (staande) is een karikatuur van een Joodse man.

Wie het over Judas heeft, bedoelt meestal Judas Iskariot, de volgeling van Jezus die hem heeft overgeleverd aan zijn vijanden. 

De Tweede Judas

(Albi) Saint Jude Thaddée 1620 - Georges de La Tour Inv.166

Er was een tweede leerling van Jezus die ook Judas heette. Judas Thaddäus , de broer van Jacobus, zoon van Alfeüs. Hij is Jezus trouw gebleven.

De Derde Judas

Judas de (half)broer van Jezus. Hij speelde later een belangrijke rol in de gemeente. Van hem is waarschijnlijk de Brief van Judas afkomstig.

Welke Judas is “onze” Judas?

De Christenen hebben het Joodse volk helaas vaak gezien als vertegenwoordigers van de eerste Judas – degenen die ervoor gezorgd hadden dat Jezus werd gedood. Dat er ook altijd Joden zijn geweest die volgelingen van Jezus waren, zoals de tweede Judas, werd vaak vergeten.

Nog belangrijker. De derde Judas was een ‘broer van de Heer’. Dat is de manier waarop Christenen nu het Joodse volk moeten zien. Als de verwanten van Jezus. Dankbaar dat uit dit volk onze Redder is gekomen.